Tematski članci
O izvještaju specijalne misije OEBSA za monitoring u Ukrajini o žrtvama konflikta među civilnim stanovništvom
Kratak pregled. Tematski izvještaj Specijalne misije OEBSa za monitoring u Ukrajini (SMM), koji je objavljen u novembru 2020.godine, obuhvata period od 1. januara 2017. godine do 15. septembra 2020. godine. Tokom ovoga perioda SMM je potvrdila informaciju o 946 žrtava civilnog stanovništva, od čega o 161 poginulom. U dokumentu se naglašava da više od 75% žrtava otpada na stanovništvo Donjecke i Luganske oblasti. Bez obzira na to što se broj žrtava svake godine smanjivao, počev od 2017.godine, civilna lica su i dalje ginula i ranjavana usljed razmjene vatre iz vatrenog oružja lakog i teškog naoružanja, od eksplozija mina, neaktivirane municije i drugih opasnih eksplozivnih naprava.
Od prelomne je važnosti potpuno poštovanje režima prekida vatre, a takođe i to da suprotstavljene strane postave svoje prioritete mjera zaštite od nasilja, koje su u službi zaštite civilnog stanovništva, posebno od upotrebe artiljerije i minobacača u naseljenim oblastima i u njihovoj blizini.
Citati iz dokumenta.
Tokom izvještjnog perioda broj žrtava je opadao svake godine (crtež 3), pri čemu je od januara do septembra 2020. godine Misija potvrdila informaciju o 74 žrtve civilnog stanovništva. Najveći broj žrtava je rezultat dejstava teškog naoružanja (518, od čega je 66 poginulih). Drugi glavni razlog stradanja civilnog stanovništva su bile mine, neaktivirana municija i druge opasne eksplozivne naprave, koje su prouzrokovale 312 žrtava (81 poginuli). Iz streljačkog ili lakog naoružanja ranjeno je 107 ljudi.
Crtež 3: Žrtve civilnog stanovništva, prema vrstama incidenta (1.januar 2017 – 15. septembar 2020)
Vatra iz teškog Streljačko i lako Mine(neaktivirana Ostalo
naoružnja naoružanje municija/ SVU
Od 946 žrtava civilnog stanovništva, koje su potvrđene za izvještajni period, 750 je iz Donjecke oblasti, a 196 iz Luganske. U presjeku svih tipova incidenata, koji su doveli do žrtava u redovima civilnog stanovništva, za svaku godinu, koja je obuhvaćena izvještajem, većina slučajeva je iz Donjecke oblasti. U Luganskoj oblasti slučajevi, koji su rezultat dejstava iz teškog naoružanja dešavali su se skoro 7 puta rjeđe, nego u Donjeckoj oblasti. Odnos slučajeva ranjavanja vatrom iz streljačkog i lakog naoružanja bio je praktično sličan, pri čemu su incidenti sa minama, neaktiviranom municijom i drugim eksplozivnim napravama, bili dva puta brojniji, nego u Luganskoj oblasti.
Dva puta više žrtava civilnog stanovništva je koncentrisano u oblastima koje nijesu bile pod kontrolom vlade (657) u poređenju sa oblastima koje je kontrolisala vlada (270). (vidi Crtež 5). Još 19 stanovnika civila je poginulo ili ranjeno u oblastima, koje nijesu bile pod kontrolom ni jedne strane.
Crtež 5: Žrtve civilnog stanovništva sa evidencijom kontrole (1.januar 2017 – 15.septembar 2020.)
Poginuli Ranjeni Poginuli, Ranjeni Poginuli Ranjeni
Obl.pod kontrolom vlade Obl.koje ne kontroliše vlada Obl.koje ne kontroliše ni jedna strana
U Donjeckoj oblasti je registrovano skoro 4,5 puta više kršenja režima prekida vatre u odnosu na Lugansku oblast. U toku izvještajnog perioda Misija je zabilježila više od 1 143 000 kršenja režima prekida vatre.
Dogovor o dodatnim mjerama za pojačanje režima prekida vatre, postignut je 22.jula 2020. Ove mjere su stupile na snagu 27. jula. Od tada je Misija konstatovala značajno smanjenje broja prekršaja ovoga režima duž linije razdvajanja. Istovremeno, čak i pri smanjenju broja prekršaja dogovora, mine i druge opasne eksplozivne naprave, kao i ranije, predstavljaju ozbiljnu opasnost za živote civilnog stanovništva.
Crtež 9: Kršenja režima prekida vatre po godinama (1.januar 2017 – 15. septembar 2020.)
Crtež 10: Žrtve civilnog stanovništva od vatre iz streljačkog lakog i teškog naoružanja (1.januar 2017-15. septembar 2020.)
Teško naoružanje Streljačko oružje i Teško naoružanje Streljačko oružje i
lako naoružanje lako naoružanje
Donjeck Lugansk
Za izvještajni period Misija je ubilježila nekoliko mjesta, koja su postala goruće tačke oružanog nasilja. Ovi periodi širenja nasilja iznosili su između dvije nedjelje do nekoliko mjeseci, prouzrokujući žrtve među civilnim stanovništvom, rušenje objekata civilnee infrastrukture i u ličnoj svojini:
Trougao Avdejevka-Jasinovataja- Donjecki aerodrom (29.januar – 9 februar 2017.);
Čigari u Pivdenom (bivše Lenjinsko) u rejonu oko Gorlovke (maj – jun 2018.);
Zlatno i selo Voljni (septembar – decembar 2018.)
Marjinka, Aleksandrovka, Staromihaj – Lovka i Petrovski rejon Donjecka (maj-jun 2019.);
Naseljene tačke istočnije od područja razdvajanjau rejonu Zlatnoga (januar-februar 2020);
Žrtve civilnog stanovništva u Donjeckoj oblasti (1.januara 2017 – 15. septembra 2020.godine)
Žrtve civilnog stanovništva u Luganskoj oblasti (1.januara 2017 – 15.septembra 2020.g.
Svih pet epizoda se odigralo u 4 pomenuta rejona, gdje je Misija potvrdila informaciju o najvećem broju žrtava civilnog stanovništva.
Rezime. U posljednjih 6 godina konflikt na istoku Ukrajine je odnio mnoštvo života na obje strane linije razdvajanja. Od 1. januara 2017. godine do 15. septembra 2020. godine Misija OEBSa je potvrdila informaciju o približno 950 žrtava civilnog stanovništva u rejonima Donjecke i Luganske oblasti, koji su obuhvaćeni konfliktom.
Od ukupnog broja žrtava od vatrenog oružja sa obje strane linije razdvajanja 75% otpada na stanovništvo koje nije bilo pod kontrolom oružanih snaga Ukrajine, republike Donbas. Ukupno od vatrenog oružja i od mina u Donjeckoj oblasti potvrđeno je 750 žrtava (od njih u rejonima, koje nije kontrolisala vlada Ukrajine – 513). U Luganskoj oblasti je bilo 196 žrtava (od njih u rejonima, koje nije kontrolisala vlada Ukrajine – 144).
Činjenice, koje su saopštene u izvještaju jasno pokazuju ko je u stvari agresor u suprotstavljanju na Jugo-istoku Ukrajine, a ko pokušava da zaštiti sebe, svoja lična prava i slobode.
Bez obzira na to što se od 2017.godine broj žrtava svake godine smanjivao, nastavljeno je ubijanje i ranjavanje civilnih lica iz streljačkog oružja, lakog i teškog naoružanja, od eksplozija mina, neaktivirane municije i drugih eksplozivnih naprava. Od presudnog je značaja potpuno poštovanje režima prekida vatre, a takođe i to kada bi suprotstavljene strane za svoje prioritete postavile mjere zaštite civilnog stanovništva od nasilja koje se dešava, a posebno primjene artiljerije i minobacača u naseljenim mjestima i njihovoj okolini.
